بازگشت به صفحه نخست

چهل حديث روزه

1-پايه‏هاي اسلام

قال الباقر عليه السلام:

بني الاسلام علي خمسه اشياء، علي الصلوه و الزكاه و الحج و الصوم و الولايه.

اسلام بر پنج چيز استوار است؛ بر نماز و زكات و حج و روزه و ولايت (رهبري اسلامي).فروع كافي، ج 4 ص 62، ح 1

2-فلسفه روزه

قال الصادق عليه السلام:

انما فرض الله الصيام ليستوي به الغني و الفقير.

خداوند روزه را واجب كرده تا بدين وسيله دارا و ندار (غني و فقير) مساوي گردند.

من لا يحضره الفقيه، ج 2 ص 43، ح 1

3-روزه آزمون اخلاص

قال اميرالمومنين عليه السلام:

فرض الله ... الصيام ابتلاء لاخلاص الخلق

خداوند روزه را واجب كرد تا به وسيله آن اخلاص خلق را بيازمايد.

نهج البلاغه، حكمت 252

4-روزه ياد آور قيامت

قال الرضا عليه السلام:

انما امروا بالصوم لكي يعرفوا الم الجوع و العطش فيستدلوا علي فقر الاخر.

مردم به انجام روزه امر شده‏اند تا درد گرسنگي و تشنگي را بفهمند و به واسطه آن فقر و بيچارگي آخرت را بيابند.

وسائل الشيعه، ج 4 ص 4 ح 5 علل الشرايع، ص 10

5-روزه زكات بدن

قال رسول الله صلي الله عليه و آله:

 لكل شيئي زكاه و زكاه الابدان الصيام.

براي هر چيزي زكاتي است و زكات بدن‌ها روزه است.

الكافي، ج 4، ص 62، ح 3

6-روزه سپر آتش

قال رسول الله صلي الله عليه و آله:

الصوم جُنّه من النار.

روزه سپر آتش (جهنم) است (يعني به‌واسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود.)

الكافي، ج 4 ص 162

7-اهميت روزه

الصوم في الحر جهاد.

روزه گرفتن در گرما، جهاد است.

بحار الانوار، ج 96، ص 257

8-روزه نفس

قال اميرالمومنين عليه السلام

صوم النفس عن لذات الدنيا انفع الصيام.

روزه نفس از لذت‌هاي دنيوي سودمندترين روزه‏هاست.

غرر الحكم، ج 1 ص 416 ح 64

9-روزه واقعي

قال اميرالمومنين عليه السلام

الصيام اجتناب المحارم كما يمتنع الرجل من الطعام و الشراب.

روزه پرهيز از حرام‌ها است، همچنانكه شخص از خوردن و نوشيدن پرهيز مي‏كند.

بحار ج 93 ص 249

10-برترين روزه

قال اميرالمومنين عليه السلام

صوم القلب خير من صيام اللسان و صوم اللسان خير من صيام البطن.

روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شكم است.

غرر الحكم، ج 1، ص 417، ح 80

11-روزه چشم و گوش

قال الصادق عليه السلام

اذا صمت فليصم سمعك و بصرك و شعرك و جلدك.

آنگاه كه روزه مي‏گيري بايد چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه‏دار باشند(يعني از گناهان پرهيز كند.)

الكافي ج 4 ص 87، ح 1

12-روزه اعضا و جوارح

عن فاطمه الزهرا سلام الله عليها

ما يصنع الصائم بصيامه اذا لم يصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه.

روزه‏داري كه زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نكرده روزه‏اش به چه كارش خواهد آمد؟

بحار، ج 93 ص 295

13-روزه ناقص

قال الباقر عليه السلام

لا صيام لمن عصي الامام و لا صيام لعبد ابق حتي يرجع و لا صيام لامراه ناشزه حتي تتوب و لاصيام لولد عاق حتي يبر.

روزه اين افراد كامل نيست:

1 - كسي كه امام (رهبر) را نافرماني كند.

2 - بنده فراري تا زماني كه برگردد.

3 - زني كه اطاعت‏شوهر نكرده تا اينكه توبه كند.

4 - فرزندي كه نافرمان شده تا اينكه فرمانبردار شود.

بحار الانوار ج 93، ص 295.

14-روزه بي ارزش

قال اميرالمومنين عليه السلام

كم من صائم ليس له من صيامه الا الجوع و الظما و كم من قائم ليس له من قيامه الا السهر و العناء.

چه بسا روزه‏داري كه از روزه‏اش جز گرسنگي و تشنگي بهره‏اي ندارد و چه بسا شب‌زنده‏داري كه از نمازش جز بيخوابي و سختي سودي نمي‏برد.

نهج البلاغه، حكمت 145

15-روزه و صبر

عن الصادق عليه السلام في قول الله عزوجل

«واستعينوا بالصبر و الصلوه‏»

قال: الصبر الصوم.

امام صادق عليه السلام فرمود خداوند عزو جل كه فرموده است: از صبر و نماز كمك بگيريد، صبر، روزه است.

وسائل الشيعه، ج 7 ص 298، ح 3

16-روزه و صدقه

قال الصادق عليه السلام

صدقه درهم افضل من صيام يوم.

يك درهم صدقه دادن از يك روز روزه مستحبي برتر و والاتر است.

وسائل الشيعه، ج 7 ص 218، ح 6

17-پاداش روزه

قال رسول الله صلي الله عليه و آله: قال الله تعالي

الصوم لي و انا اجزي به

رسول خدا فرمود خداي تعالي فرموده است:

روزه براي من است و من پاداش آن را مي‏دهم.

وسائل الشيعه ج 7 ص 294، ح 15 و 16 ; 27 و 30

18-جرعه نوشان بهشت

قال رسول الله صلي الله عليه و آله:

من منعه الصوم من طعام يشتهيه كان حقا علي الله ان يطعمه من طعام الجنه و يسقيه من شرابها.

كسي كه روزه او را از غذاهاي مورد علاقه‏اش باز دارد برخداست كه به او از غذاهاي بهشتي بخوراند و از شراب‌هاي بهشتي به او بنوشاند.

بحار الانوار ج 93 ص 331

19-خوشا بحال روزه داران

قال رسول الله صلي الله عليه و آله:

طوبي لمن ظما او جاع لله اولئك الذين يشبعون يوم القيامه

رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود:

خوشا به‌حال كساني كه براي خدا گرسنه و تشنه شده‏اند اينان در روز قيامت ‏سير مي‏شوند.

وسائل الشيعه، ج 7 ص 299، ح‏2.

20-مژده به روزه‏داران

قال الصادق عليه السلام

من صام لله عزوجل يوما في شده الحر فاصابه ظما و كل الله به الف ملك يمسحون وجهه و يبشرونه حتي اذا افطر.

هر كس كه در روز بسيار گرم براي خدا روزه بگيرد و تشنه شود خداوند هزار فرشته را مي‏گمارد تا دست ‏به چهره او بكشند و او را بشارت دهند تا هنگامي كه افطار كند.

الكافي، ج 4 ص 64 ح 8; بحار الانوار ج 93 ص 247

21-شادي روزه‌دار

قال الصادق عليه السلام

للصائم فرحتان فرحه عند افطاره و فرحه عند لقاء ربه

براي روزه دار دو سرور و خوشحالي است:

1 - هنگام افطار 2 - هنگام لقاي پروردگار (وقت مردن و در قيامت)

وسائل الشيعه، ج 7 ص 290 و 294 ح‏6 و 26.

22-بهشت و باب روزه‏داران

قال رسول الله صلي الله عليه و آله:

ان للجنه بابا يدعي الريان لا يدخل منه الا الصائمون.

براي بهشت دري است‏ به‌نام «ريان» كه از آن فقط روزه‌داران وارد مي‏شوند.

وسائل الشيعه، ج 7 ص 295، ح‏31.

معاني الاخبار ص 116

23-دعاي روزه‏داران

قال الكاظم (عليه السلام)

دعوه الصائم تستجاب عند افطاره

دعاي شخص روزه‏دار هنگام افطار مستجاب مي‏شود.

بحار الانوار ج 92 ص 255 ح 33.

24-بهار مومنان

قال رسول الله (صلي الله عليه و آله)

الشتاء ربيع المومن يطول فيه ليله فيستعين به علي قيامه و يقصر فيه نهاره فيستعين به علي صيامه.

زمستان بهار مومن است؛ از شب‌هاي طولاني‏اش براي شب زنده‏داري و از روزهاي كوتاهش براي روزه‌داري بهره مي‏گيرد.

وسائل الشيعه، ج 7 ص 302، ح 3.

25-روزه مستحبي

قال الصادق (عليه السلام)

من جاء بالحسنه فله عشر امثالها من ذلك صيام ثلاثه ايام من كل شهر.

هر كس كار نيكي انجام دهد ده برابر آن پاداش دارد و از جمله آنها سه روز روزه در هر ماه است.

وسائل الشيعه، ج 7، ص 313، ح 33

26-روزه ماه رجب

قال الكاظم (عليه السلام)

رجب نهر في الجنه اشد بياضا من اللبن و احلي من العسل فمن صام يوما من رجب سقاه الله من ذلك النهر.

رجب نام نهري است در بهشت از شير سفيدتر و از عسل شيرين‏تر. هركس يك روز از ماه رجب را روزه بگيرد خداوند از آن نهر به او مي‏نوشاند.

من لا يحضره الفقيه ج 2 ص 56 ح 2

وسائل الشيعه ج 7 ص 350 ح 3

27-روزه ماه شعبان

من صام ثلاثه ايام من اخر شعبان و وصلها بشهر رمضان كتب الله له صوم شهرين متتابعين.

امام صادق (عليه السلام) فرمود:

هر كس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگيرد و به روزه ماه رمضان وصل كند خداوند ثواب روزه دو ماه پي در پي را برايش محسوب مي‏كند.

وسائل الشيعه ج 7 ص 375،ح 22

28-افطاري دادن(1)

قال الصادق (عليه السلام):

من فطر صائما فله مثل اجره

هر كس روزه‌داري را افطار دهد، براي او هم مثل اجر روزه‌دار است.

الكافي، ج 4 ص 68، ح 1

29-افطاري دادن (2)

قال الكاظم (عليه السلام):

فطرك اخاك الصائم خير من صيامك.

افطاري دادن به برادر روزه‌دارت از گرفتن روزه (مستحبي) بهتر است.

الكافي، ج 4 ص 68، ح 2

30-روزه‌خواري

قال الصادق (عليه السلام):

من افطر يوما من شهر رمضان خرج روح الايمان منه

هر كس يك روز ماه رمضان را (بدون عذر) بخورد، روح ايمان از او جدا مي‏شود

وسائل الشيعه، ج 7 ص 181، ح 4 و 5

من لا يحضره الفقيه ج 2 ص 73، ح 9

31-رمضان ماه خدا

قال اميرالمومنين:

شهر رمضان شهر الله و شعبان شهر رسول الله و رجب شهري

رمضان ماه خدا و شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است.

وسائل الشيعه، ج 7 ص 266، ح 23.

32-رمضان ماه رحمت

قال رسول الله (صلي الله عليه و آله):

... و هو شهر اوله رحمه و اوسطه مغفره و اخره عتق من النار.

رمضان ماهي است كه ابتدايش رحمت است و ميانه‏اش مغفرت و پايانش آزادي از آتش جهنم.

بحار الانوار، ج 93، ص 342

33-فضيلت ماه رمضان

قال رسول الله (صلي الله عليه و آله):

ان ابواب السماء تفتح في اول ليله من شهر رمضان و لا تغلق الي اخر ليله منه

درهاي آسمان در اولين شب ماه رمضان گشوده مي‏شود و تا آخرين شب آن بسته نخواهد شد.

بحار الانوار، ج 93، ص 344

34-اهميت ماه رمضان

قال رسول الله (صلي الله عليه و آله):

لو يعلم العبد ما في رمضان لود ان يكون رمضان السنه

اگر بنده «خدا» مي‏دانست كه در ماه رمضان چيست [چه بركتي وجود دارد] دوست مي‏داشت كه تمام سال، رمضان باشد.

بحار الانوار، ج 93، ص 346

35-قرآن و ماه رمضان

قال الرضا (عليه السلام):

من قرا في شهر رمضان ايه من كتاب الله كان كمن ختم القران في غيره من الشهور.

هر كس ماه رمضان يك آيه از كتاب خدا را قرائت كند، مثل اين است كه در ماه‌هاي ديگر تمام قرآن را بخواند.

بحار الانوار ج 93، ص 346

36-شب سرنوشت‏ساز

قال الصادق (عليه السلام):

راس السنه ليله القدر يكتب فيها ما يكون من السنه الي السنه.

آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آينده نوشته مي‏شود.

وسائل الشيعه، ج 7 ص 258 ح 8

37-برتري شب قدر

قيل لابي عبد الله (عليه السلام):

كيف تكون ليله القدر خيرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فيها خير من العمل في الف شهر ليس فيها ليله القدر.

از امام صادق (عليه السلام) سوال شد:

چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟

حضرت فرمود: كار نيك در آن شب از كار در هزار ماه كه در آنها شب قدر نباشد بهتر است.

وسائل الشيعه، ج 7 ص 256، ح 2

38-تقدير اعمال

قال الصادق (عليه السلام):

التقدير في ليله تسعه عشر و الابرام في ليله احدي و عشرين و الامضاء في ليله ثلاث و عشرين.

برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مي‏گيرد و تصويب آن در شب بيست ويكم و تنفيذ آن در شب بيست‏سوم.

وسائل الشيعه، ج 7 ص 259

39-احياي شب قدر

عن فضيل بن يسار قال:

كان ابو جعفر (عليه السلام) اذا كان ليله احدي و عشرين و ليله ثلاث و عشرين اخذ في الدعا حتي يزول الليل فاذا زال الليل صلي.

فضيل بن يسار گويد:

امام باقر (عليه السلام) در شب بيست و يكم و بيست‏سوم ماه رمضان مشغول دعا مي‏شد تا شب به‌سر آيد و آنگاه كه شب به پايان مي‏رسيد نماز صبح را مي‏خواند.

وسائل الشيعه، ج 7، ص 260، ح 4

40-زكات فطره

قال الصادق (عليه السلام)

ان من تمام الصوم اعطاء الزكاه يعني الفطره كما ان الصلوه علي النبي (صلي الله عليه و آله) من تمام الصلوه.

تكميل روزه به پرداخت زكاه يعني فطره است، همچنان كه صلوات بر پيامبر (صلي الله عليه و آله) كمال نماز است.

وسائل الشيعه، ج 6 ص 221، ح 5

بازگشت به صفحه نخست